Mijn eerdere pleidooi voor tranen op de werkvloer ging erover dat het niet erkennen van gevoelens eerder leidt tot problemen dan het er gewoon wél over hebben.

Misschien ben je het daar wel mee eens, maar vraag je je af hoe je dit nu precies gaat doen, die gevoelens meer ruimte geven op de werkvloer?

Hierbij wat tips:

1.    Begin bij jezelf

Verdiep je regelmatig in je eigen gevoelens. Je kunt hierbij uit twee invalshoeken kiezen: de puur fysieke of de emotionele. Probeer maar even of er één is die jou het meeste ligt.

Bij de fysieke invalshoek stel je jezelf regelmatig dit soort vragen, terwijl je op een stoel of bank zit, met beide voeten plat op de grond:

Wat merk ik op? Is er ergens spanning in mijn lichaam? Waar begint het, waar eindigt het? Is het zwaar of licht, dof of scherp? Waar zit mijn ademhaling, laag of hoog?

Zo kun je bijvoorbeeld met je aandacht naar die ‘knoop in je maag’ gaan, de druk op je borst of de spanning in je schouders.

Dit kan als je terugkijkt op de gebeurtenissen van de dag, terug in de trein van werk, of ’s avonds in bed. Maar ook juist aan het begin van je dag en vlak vóór of na een vergadering. Het hoeft maar een paar minuten of zelfs seconden te duren.

Als je liever naar de emoties kijkt, check dan geregeld: 
Wat voel ik? En meer precies bijvoorbeeld: Zit het meer aan de blije, verdrietige of boze kant? Is het enthousiasme of juist tegenzin? Is er ook  iets van angst, twijfel of onzekerheid aanwezig? 

Je hoeft niet altijd grootse dramatische gevoelens te hebben, maar al voel je maar een klein beetje teleurstelling, onzekerheid of vijandigheid, dan heeft dit toch invloed op je interacties.

Het kan als je het niet gewend bent best moeilijk zijn om woorden te vinden voor je gevoel, daarom heb ik dit lijstje met voorbeelden voor je. Als je zo’n lijstje bekijkt dan zul je merken dat er soms ineens één of meerdere woorden uitspringen.

Het puur fysieke aspect en de emoties hangen natuurlijk met elkaar samen, en je kunt ook beide bekijken.

Wat heb je er nu aan, om dit te doen?
Helaas is het niet zo dat je door de aandacht aan het gevoel meteen allemaal heldere oplossingen voor je problemen hebt. Maar het mooie is, dat dit vaak ook helemaal niet hoeft, aandacht kan soms al genoeg zijn om heel letterlijk je onvrede ‘op te lossen’.
Gevoelens zijn namelijk net als een huilende peuter, als je die negeert en in een hoek zet, dan gaat hij eerst harder huilen. Liefdevolle aandacht werkt echt constructiever en sneller.

Je zult ook merken dat naarmate je meer aandacht geeft aan je lichaam en je emoties, je neiging tot piekeren en over-analyseren afneemt.  

2.    Wees nieuwsgierig naar de ander en geef ruimte

Dat hoef je niet te doen door dezelfde vragen te stellen als hierboven, dat zou waarschijnlijk wat te intiem zijn.
Je zou bij vermoedens hoogstens eens kunnen vragen: Ben je teleurgesteld? Of: Ben je boos?, om vervolgens de ander echt even zijn of haar zegje te laten doen.

Het belangrijkste hierbij is je intentie: dat een ander van alles mag voelen. 
Ze kiezen er tenslotte ook niet voor, om boos te zijn of verdrietig. Het komt gewoon op, net als bij jou.

Nu kan je het gebeuren dat iemand wel heel heftig of dramatisch doet en dan is het best lastig om daar dan ruimte aan te geven.
Stel jezelf in zulke gevallen de vraag: ‘Is er ergens in mij hier ruimte voor? Is het ergens oké dat deze persoon dit doet en zegt?’
Meestal vind je wel zo nog wel wat onvermoede capaciteit of extra incasseringsvermogen.

En dat is toch zo fijn voor de ander, dat het gewoon eens een keertje oké is, hoe het is. 
(Denk weer aan de huilende peuter)

Tenslotte nog even voor de zekerheid: op het moment dat iemand beledigende dingen gaat roepen, of andere dingen doet die bij jou over een grens gaan, dan hoef je daar natuurlijk geen ruimte aan te geven. Dan mag je jezelf gewoon beschermen en uit een gesprek stappen, want:

3.    Ride the Wave

Het is bij emoties net als met surfen.
Als de golf van emotie op z’n hoogst is, ben je geactiveerd. Dan is je bloeddruk, je hartslag én de frequentie van je ademhaling hoger.

Het meer primitieve deel van je brein is aan zet, het brengt je lichaam soms zelfs in stelling om the kunnen vechten of vluchten. Het cognitieve, meer rationele deel van je hersenen is dan even niet ‘online’.

Het is daarom op dat moment niet makkelijk om constructief na te denken en ook niet handig om een gesprek te blijven voeren.

Wacht dus tot jij en/of je gesprekspartner de golf weer uit zijn, en praat dan pas weer verder.
Dat kan beteken dat je af en toe even 3 of 10 tellen neemt. Maar ook dat je bij echt hoog oplopende emoties het gesprek staakt en op een ander moment weer verder gaat.

Sommige golven zijn nou eenmaal hoger dan andere.

Wat zijn jouw ervaringen hiermee? Deel het hieronder.

In mijn nieuwe leiderschapsprogramma voor project- en teamleiders met een technische achtergrond wordt ook aandacht besteed aan het (her)kennen van gevoelens. Je leert onder andere hoe je makkelijker gevoelige zaken bespreekbaar kunt maken en zo mogelijke misverstanden en conflicten vóór kunt zijn. Kijk hier voor meer informatie over het programma.